روزنامه ایران
1397/02/04
الیور استون در کاخ جشنواره
نرگس عاشوری
روزنامه نگار
زمانی که در مسیر اصفهان به تهران بود، بار دیگر حضورش در ایران نقل محافل شد و در مرکز توجه رسانههای داخلی و خارجی قرار گرفت. حتی برخی احتمال حضورش در یک رقابت سینمایی در ایران را با طرح پرسش از مخاطبان به سنجش گذاشتند. این که قرار است الیور استون کارگردان و تهیهکننده امریکایی میهمان سیوششمین جشنواره جهانی فیلم فجر شود را رضا میرکریمی دبیر این دوره از جشنواره 24 فروردین ماه در نشست خبری اعلام کرده بود. خبری که بازخورد خوبی در فضای رسانهای و در میان علاقهمندان سینما داشت. بسیاری حضور این سینماگر برجسته و مستقل امریکایی را در کنار ژان پییر لئو، بازیگر شاخص فرانسوی و یکی از مهمترین نمادهای موج نوی سینمای فرانسه و همچنین فرانکو نرو، بازیگر ایتالیایی فیلمهای وسترن به فال نیک گرفتند و البته برخی نیز با انتقاد به حضور استون در جشنواره او را سفارشیسازترین فیلمساز حکومتی ایالات متحده عنوان کردند. با همه این احوال خبری که از عصر روز یکشنبه پردیس سینمایی چارسو را در رأس رصد اخبار قرار داد زمان حضور کارگردان، نویسنده و تهیهکننده سرشناس هالیوودی در کاخ جشنواره بود.
بازنشستگان یا صاحبان تجربه؟
تقویت بخشهای جنبی و آکادمیک جشنواره جهانی فیلم فجر و به تبع آن رونق گرفتن این رویداد سینمایی یکی از ثمراتی است که اهالی سینما به عنوان فرصت مغتنم حضور الیور استون، فرانکو نرو، دبورا یانگ، یورن دانر، آی آر رحمان و... از آن یاد میکنند. اگر چه این حضور با بازتاب خبری و واکنشهای مثبتی همراه بوده است اما برخی منتقدان هم نظر متفاوتی دارند. احمدطالبینژاد از جمله افرادی است که موضع انتقادی نسبت به حضور برخی چهرههای قدیمی سینما دارد. او میگوید: «من هم مثل بقیه خوشحالم از اینکه چند چهره بینالمللی سینما به جشنواره فیلم فجر آمدهاند. برای نسل ما فرانکو نرو خیلی ارزشمند است اما او امروز چقدر در سینمای جهان حضور دارد؟ یا ژان پییر لئو که اگر چه بازیگر شاخصی است اما نزدیک به 20 سال است که جلوی دوربین کسی نرفته است. الیور استون هم از زمانی که رابطهاش با کاسترو عیان شد دیگر موقعیت دهههای 80 و 90 میلادی را ندارد. به نوعی او هم بازنشسته است.»
طالبینژاد بر این باور است چهرههایی که دعوت جشنواره را پذیرفتهاند اغلب دوران بازنشستگی را میگذرانند و به دنبال گشت وگذار بدون هزینه هستند. او در ادامه میافزاید: «من از این جهت موضع انتقادی دارم که گرچه تلاش شده است به جشنواره وجهه بینالمللی بدهند اما با حضور چند آدم بازنشسته جشنواره موقعیت بینالمللی پیدا نمیکند.»
عینک بدبینی را برداریم
«حضور الیور استون در جشنواره جهانی فیلم فجر را نباید موضوع سادهای فرض کنیم. این حضور فرصتی است تا هم سینمای ایران از تجربیات او استفاده کند و هم استون بداند که ایران صاحب سینمای بسیار ارزشمندی است. بهطور قطع بعد از جشنواره، از او درباره سینمای ایران خواهیم شنید؛ بویژه در ایامی که دو کارگردان تراز اول ایرانی در بخش مسابقه جشنواره فیلم کن حضور دارند.» صاحب این عبارات اکبر عالمی است. منتقد و مدرس پیشکسوت سینمای ایران میگوید به عنوان معلمی که بیش از 4 دهه در دانشگاههای ایران درباره سینما تدریس کرده حضور الیور استون را در جشنواره فیلم فجر به فال نیک میگیرد: «هم او با کارگردانان و استعدادهای جوان ایرانی آشنا میشود و هم فرصتی برای فیلمسازان ماست تا با فیلمساز بسیار مطرح دنیا رو به رو بشوند و از نقطه نظرات او آگاه شوند.»
او در ادامه با اشاره به برخی نقدهای منفی که در چند روز گذشته مطرح شده میگوید: «برخی خبرنگاران به حضور او در ایران خرده گرفته و به فیلم «اسکندر» اشاره کردهاند. به اعتقاد من افرادی که بر این باورند او علیه تاریخ ایران گام برداشته لایه بیرونی موضوع را دیدهاند. در حالی که به شخصه در برنامهای در شبکه چهار سیما با دقت این فیلم را تجزیه و تحلیل کردم، برخلاف این ادعا به نظر میرسد او اصلاً چنین کاری نکرده است. البته بزودی در جلسهای در دانشگاه تهران چهره به چهره به او خواهم گفت که در برخی زمینهها در مورد به تصویر کشیدن اسکندر اغراق کرده است.» اکبر عالمی در پایان با تأکید بر اینکه باید عینک بدبینی را از روی چشممان برداریم میگوید: «تمام فیلمهای امریکایی استعماری نیستند بویژه اینکه نگاه الیور استون یک نگاه برتر از سیاست است. او آدمی نیست که بخواهد در لایههای سیاست فیلمی را مطابق با ذائقه دولتمردان امریکایی بسازد، فیلم را به گونهای طراحی میکند که در تاریخ سینمای جهان ماندگار باشد.»
نیم نگاه
مأمور نیستم
الیور استون طبق برنامه اعلام شده صبح بارانی سوم اردیبهشت ماه به کاخ جشنواره جهانی فیلم فجر آمد تا کارگاه او حسن ختامی بر جلسه کارگاههای بخش «دارالفنون» باشد. آنچه در ادامه میخوانید بخشهایی برگزیده از صحبتهای این کارگردان برنده اسکار در این نشست است.
* پوتین سیاستمدار بزرگی است و ۱۸ سال است که در بالاترین سطوح قدرت حضور دارد. من برای ساخت مستند «گفتوگو با آقای پوتین» بیش از ۳۰ ساعت با او مصاحبه کردم. پوتین هرگز پیش از مصاحبه از من محور سؤالاتم را نمیپرسید و پس از مصاحبه هم درخواست هیچ ادیتی نکرد.
* بعضی در امریکا و حتی ایران فکر میکنند چون تا حالا کشته نشدهام پس حتماً من مأمور CIA هستم! در حالی که من تا به حال حتی یک مأمور CIA را [از نزدیک] ندیدهام. البته این سازمان سعی میکند روی پروژههای من اثرگذار باشد چون نفوذ زیادی در هالیوود دارد. حتماً به خاطر دارید برای جایزه فیلم «آرگو» از کاخ سفید با مراسم اسکار تماس گرفته شد. این نشان میدهد هالیوود و واشنگتن چه ارتباط عمیقی با هم دارند.
*من از نگاه خودم این فیلم (اسکندر) را ساختم که با نگاه شما متفاوت است. کسی امروز وجود ندارد که در زمان تاریخی این فیلم زندگی کرده باشد تا به ما بگوید دقیقاً چه اتفاقاتی افتاده یا ملکه ایران در زمان هخامنشی چه شکلی بوده است. البته موافقم که زمان خیلی بدی را برای ساخت فیلم «اسکندر» انتخاب کردم چون «بوش» جنگ علیه عراق را چندی بعد از اکران فیلم آغاز کرد و من خبر نداشتم قرار است چه اتفاقی بیفتد. از طرف دیگر متأسفانه کمپانی برادران وارنر فیلم را آنگونه که میخواستند ادیت و ۲۶ دقیقه از فیلم را حذف کردند. پیشنهاد میکنم همه نسخه دیویدی ۲۰۱۴ این فیلم را که به صورت دلخواه من ادیت شده است، تماشا کنند.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
افتخاری و <شفر> در انتظار تصمیم ترامپ!
الیور استون در کاخ جشنواره
برجام؛ همه یا هیچ
هر کس از خارج برگشت نفوذی نیست
سامانه ارزی <نیما> رونمایی شد
مخالفت با ایجاد انحصار برای صدا و سیما
کشف2تن مواد مخدر در شعاع500 متری مدارس
برخی برای قاچاق، بازار ارز را به هم ریختند
سردار اشتری واقعیات سناریوی «گشت ارشاد» را روشن میکند
جهانگیری شیوه فروش ارز صادراتی را ابلاغ کرد
نیمروز شبانه «لالی»
همه گزینههای روی میز ایران